Czym jest dieta ketogeniczna? Jej stosowanie ma swoje wskazania. Wykorzystywana jest w leczeniu niektórych schorzeń, takich jak padaczka, zespół Retta czy stwardnienie guzowate. Popularność zyskała jednak dzięki stosowaniu jej w celach utraty kilogramów. Jak to jest z tą dietą? Czym w ogóle jest i czy działa?

Czym jest dieta ketogeniczna?

W założeniu dieta ketogeniczna polega na znacznym obniżeniu podaży węglowodanów. Głównym składnikiem odżywczym dostarczanym wówczas do organizmu jest tłuszcz. Dieta przeciętnego człowieka składa się w około 50% z węglowodanów, 15% z białka i 35% z tłuszczu, natomiast w diecie ketogennej stosunek składników pokarmowych wynosi 3:1 lub 4:1. Oznacza to, że na każde 3(lub 4) gramy tłuszczu przypada tylko 1g węglowodanów i białka. Niektórzy przyjmują, że nie powinno spożywać się więcej niż 50, 80 lub 120g węglowodanów na dobę. Podstawowym źródłem energii w takiej diecie jest więc tłuszcz. Lekarze nie do końca mają pewność jak ketoza pomaga w leczeniu np. napadów padaczkowych, podejrzewa się jednak, że ciała ketonowe wytwarzane podczas ketozy chronią komórki nerwowe organizmu przed atakiem wolnych rodników, co hamuje napady.

Zasady diety ketogenicznej

Oprócz ograniczenia spożycia węglowodanów w diecie tej ściśle zachowywany jest rozkład makroskładników w poszczególnych posiłkach – w każdym powinien być taki sam. Ponadto jest wiele produktów, których absolutnie spożywać się nie powinno będąc na tej diecie – są nimi między innymi cukier, słodycze, słodzone napoje gazowane, soki, większość owoców (zwłaszcza banany, winogrona, ananas, jabłka, pomarańcze), ziemniaki, kukurydza, płatki, makarony, kasze, pieczywo, ryż i wszelkie wypieki, które dla wielu są podstawą diety.

Mechanizm wytwarzania ciał ketonowych nie jest do końca poznany. Skutki takiego sposobu odżywiania niektórzy porównują do stanu podczas cukrzycy lub głodzenia się. Organizm zaczyna wykorzystywać tłuszcz jako główne źródło energii. W wątrobie zachodzi proces lipolizy, a wytworzone tam wolne kwasy tłuszczowe przekształcene są w ciała ketonowe. Ciała te rozchodzą się wraz z krwią do organów, następnie utleniają się do wody i dwutlenku węgla dostarczając energii.

Jak to jest z tym „tłuszczem bez ograniczeń”?

W przyrodzie nic nie ginie. Natknąć możemy się na wiele stwierdzeń, że nadmiar tłuszczu w diecie ketogennej jest po prostu wydalany. Fakt, organizm lepiej radzi sobie z tłuszczem w jej trakcie, ale to tylko dlatego, że jest to główny składnik dostarczany do organizmu. Ponad to tłuszcz utrzymuje długo uczucie sytości, tak więc będąc „na keto” jesteśmy po prostu mniej głodni lub jedząc ciągle „to samo” mamy już mniejszą ochotę na jedzenie. Jednak trzymając się ogólnych zasad diety, ale spożywając 5000 kcal zamiast na przykład 2000 kcal nie należy spodziewać się utraty masy ciała.

Dlaczego dieta ketogeniczna ma tylu zwolenników? Skutki diety ketogenicznej

Dieta ketogeniczna uplasowała się w czołówce rankingu najmodniejszych i najniebezpieczniejszych diet roku 2018 zaprezentowawanym przez Instytut Żywności i Żywienia na Narodowym Kongresie Żywieniowym. Daje „spektakularne” efekty w krótkim czasie. Wytwarzane ciała ketonowe w początkowej fazie powodują uczucie euforii, motywując do dalszego stosowania zaleceń. Początkowo utrata masy ciała jest szybka i widoczna, efekty niepożądane szybko jednak dają o sobie znać. Pojawiają się objawy niedoboru węglowodanów takie jak bóle głowy, senność, rozdrażnienie, bóle brzucha, problemy z wypróżnianiem.

Niepożądanym skutkiem może być również obniżenie wydolności organizmu oraz utrata białek strukturalnych i spadek masy mięśniowej, co po dłuższym czasie może doprowadzić do wyniszczenia organizmu. Węglowodany mają nie tylko rolę energetyczną, ale są również (a może i przede wszystkim) nośnikiem witamin (A, C, E oraz tych z grupy B zawartych w znacznych ilościach w owocach i warzywach, które są ograniczane), mikro- i makroelementów (magnez, cynk) oraz błonnika pokarmowego. Wszystkie te elementy są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania.

Obniżenie spożywania węglowodanów ma swoje zastosowanie w niektórych schorzeniach, jednak decyzję o zastosowaniu takiej diety najlepiej skonsultować z dietetykiem lub lekarzem.
Przykładowo w przypadku insulinooporności zaleca się zbilansowanie diety poprzez wyelimonowanie produktów o wysokim ładunku glikemicznym, zamianę produktów wysokoprzetworzonych na surowe/pełnoziarniste/warzywne, zwiększenie spożycia zdrowych tłuszczów, przez co można ustabilizować poziom glukozy we krwi nie wpływając negatywnie na swój organizm.
Dietę LITE, która ma takie założenia znajdziecie w ofercie Fit-Cateringu.

Podsumowanie

Każda dieta ma swoje wady i zalety. Kluczem do sukcesu jest zdrowy rozsądek. Nie kierujmy  się zatem jedynie trendami oraz chęcią uzyskania szybkich efektów. Czytajmy wiarygodne źródła, dopytujmy się lekarzy i dietetyków jakie rozwiązania będą dla nas najlepsze. Zniwelujemy wtedy rozczarowanie po nieudanej diecie i nieporządane skutki zdrowotne.

Jeśli szukasz pomocy we wprowadzeniu zdrowej, zróżnicowanej i smacznej diety wybierz jeden z 9 planów dostępnych w ofercie Fit-Catering:

Optimal: Zbilansowany plan odżywiania, pokrywający zapotrzebowanie organizmu na wszystkie niezbędne składniki pokarmowe, witaminy i mikroelementy.

Vege: Plan wegetariański wyłączający z menu mięso i ryby, pozostawiając jednocześnie chudy nabiał, jaja i miód.

Natural: Zbilansowany program odżywiania wykluczający z menu produkty będące źródłem glutenu oraz produkty nabiałowe.