Cukrzyca a dieta

on in Blog

Dieta w cukrzycy

Cukrzyca jest jedną z najszybciej rozwijających się niezakaźnych chorób cywilizacyjnych. Została uznana za epidemię XXI wieku. Jak z nią walczyć? Czy można jej zapobiec lub opóźnić jej rozwinięcie? Zapraszamy do lektury 🙂

 

Czym jest cukrzyca?

Cukrzyca jest chorobą metaboliczną spowodowaną upośledzonym wydzielaniem insuliny, a co za tym idzie podwyższonym stężeniem glukozy we krwi. Występują 3 typy cukrzycy:

Cukrzyca typu I – insulinozależna, autoimmunologiczna, czyli organizm wytwarza przeciwciała przeciwko własnym komórkom β-trzustki, produkującym insulinę. Insulina z kolei odpowiada za obniżanie poziomu cukru we krwi. W tym typie cukrzycy niezbędne jest podawanie insuliny w postaci zastrzyków.

Cukrzyca typu II – jest następstwem upośledzonego działania i/lub wydzielania insuliny przez trzustkę. Często jest również następstwem insulinooporności, czyli stanu, w którym wrażliwość tkanek na działanie insuliny jest obniżona. Tak oto, jeśli cukrzyca typu I jest uwarunkowana genetycznie, tak na cukrzycę typu II wpływa nieodpowiedni styl życia i żywienia. Otyłość i insulinooporność powodują stan zapalny w organizmie, tworząc błędne koło.

Cukrzyca ciążowa  – występuje u 40% kobiet ciężarnych, w większości przypadków po porodzie cukrzyca zanika, jednak istnieje spore prawdopodobieństwo, że powróci w późniejszych latach.

 

Objawy cukrzycy

  1. Ciągłe uczucie zmęczenia i senność
  2. Wzmożona diureza
  3. Silne pragnienie
  4. Osłabienie
  5. Nagła utrata masy ciała

W celu diagnostyki cukrzycy wykonuje się badanie poziomu glukozy na czczo, test doustnej tolerancji glukozy, tzw. OGTT oraz hemoglobinę glikowaną.

Glikemia na czczo Interpretacja
70-99 mg / dL (3,9-5,5 mmol/l) Poziom glukozy prawidłowy
100–125 mg/dL (5.6 do 6.9 mmol/l) Nieprawidłowy poziom glukozy
Stan przedcukrzycowy
≥ 126 mg/dL (7.0 mmol/l) Cukrzyca

 

Nieleczona cukrzyca może spowodować wiele powikłań, m.in. niewydolność nerek, utratę wzroku, choroby sercowo-naczyniowe, miażdżycę, amputację nogi.

 

Zasady diety cukrzycowej

  1. Odpowiednia kaloryczność diety – powinna być dostosowana personalnie, w zależności od płci, wieku, wagi, wzrostu oraz aktywności fizycznej. Jeśli masz nadwagę, powinieneś ją zredukować.
  2. Spożywaj nie mniej niż 4 posiłki dziennie. Najlepiej 4 lub 5 mniejszych posiłków aby uregulować wydzielanie insuliny po posiłkach.
  3. Głównym źródłem węglowodanów powinny być pełnoziarniste produkty zbożowe, ogranicz lub wyeliminuj produkty z białych mąk.
  4. Posiłki powinny być pełnowartościowe (znajdziesz je TUTAJ ) , czyli powinny zawierać zarówno produkty węglowodanowe, białkowe oraz tłuszczowe, co zmniejszy wzrost poziomu glukozy we krwi. Nie spożywaj samych węglowodanów.
  5. Zwiększ spożycie warzyw i owoców, z przewagą warzyw. Wybieraj te z niższym indeksem glikemicznym.
  6. Włącz do diety 2 porcje produktów mlecznych, fermentowanych, bez dodatku cukru.
  7. Ogranicz konsumpcję mięsa, w szczególności czerwonego, na korzyść delikatnego białego mięsa lub ryb, jaj czy strączków.
  8. Ogranicz stosowanie tłuszczów odzwierzęcych, słodyczy, soli i alkoholu
  9. Każda obróbka termiczna oraz mechaniczna produktów może zwiększać jego indeks glikemiczny. Zaleca się gotowanie na parze, pieczenie w rękawie lub folii, duszenie.
  10. Pamiętaj o piciu wody , w ilości minimum 1,5 L dziennie.
  11. Włącz aktywność fizyczną, szczególnie po posiłkach, ponieważ obniża ona poziom cukru we krwi.

 

Indeks glikemiczny

Indeks glikemiczny (IG) jest wskaźnikiem, pokazującym na jaki poziom wzrośnie glukoza w ciągu 2-3h po spożyciu posiłku. W związku z tym, im dany produkt ma niższy indeks, tym lepiej. Można je podzielić na 3 grupy:

PRODUKTY IG ≤ 55 IG 55-70 IG ≥ 70

OWOCE		 Jabłka, pomarańcze, grejpfruty, gruszki, truskawki, poziomki, maliny, jagody, śliwki, brzoskwinie Banany, ananas, mango, kiwi, arbuz, winogrona, rodzynki Owoce suszone, daktyle
 

WARZYWA

 Sałata, kapusta, szpinak, ogórki, kukurydza, fasolka szparagowa, kalafior, brokuły, marchew, pomidory, papryka, rzodkiew, rzepa, szparagi Ziemniaki (nierozgotowane), buraki, gotowana marchew Ziemniaki smażone, chipsy, frytki, pure ziemniaczane

PRODUKTY MLECZNE		 Chude mleko, maślanka, jogurty niesłodzone, kwaśne mleko, chude sery

PIECZYWO		 Razowe pieczywo, gryczane pieczywo, pumpernikiel Pieczywo z mąki pszennej, chleb chrupki Bagietki, rogaliki francuskie, chrupki kukurydziane, słodkie i słone bułki, pieczywo z mąki rafinowanej

PRODUKTY ZBOŻOWE		 Kasza jęczmienna, kasza perłowa, Pełnoziarniste makarony (ugotowane al’dente), ryż paraboiled, płatki owsiane Kuskus, makarony z mąki pszennej, płatki zbożowe, ryż basmati, ryż jaśminowy, ryż długoziarnisty Płatki kukurydziane, słodzone płatki śniadaniowe

STRĄCZKI		 Soczewica, ciecierzyca, fasola, groch, soja

 

 Bób

NASIONA I ORZECHY		 Orzechy arachidowe, pekan, migdały, pestki dyni, pestki słonecznika Sezam

 

Wartość IG jest uzależniona od kilku czynników:

  1. Stopnia rozdrobnienia – im mniej rozdrobniony jest dany produkt, tym niższy indeks glikemiczny
  2. Stopnia ugotowania – surowe owoce i warzywa mają niższy IG niż ugotowane. Podobnie makaron ugotowany al dente ma niższy indeks glikemiczny niż rozgotowany.
  3. Stopnia dojrzałości – niedojrzałe owoce mają niższy indeks glikemiczny niż owoce dojrzałe czy przejrzałe
  4. Obecności biała oraz tłuszczu w posiłku – jeśli posiłek zawiera wszystkie grupy produktów, będzie miał niższy IG niż posiłek węglowodanowy.
  5. Zawartości błonnika pokarmowego – im więcej błonnika w produkcie, tym niższy indeks glikemiczny.

Skąd taka rozbieżność? Odpowiedzialna jest za to skrobia oporna, która zbudowana jest z cząsteczek glukozy. Rozdrabniając, np. marchew oraz gotując ją zwiększamy jej indeks glikemiczny, na skutek rozbicia skrobii opornej. Najprościej rzecz ujmując, rozbijamy wiązania pomiędzy cząsteczkami glukozy, pozbawiając nasz organizm tej możliwości, stąd wzrost poziomu glukozy we krwi jest większy.

 

Czy cukrzyca jest wyrokiem? Tak i nie, z cukrzycy nie da się wyleczyć, ale można nad nią panować. Odpowiedni styl życia, aktywność fizyczna, a przede wszystkim dieta i leki mogą skutecznie poprawić samopoczucie chorego. Jeśli jesteś na początku drogi z insulinoopornością lub cukrzycą, a może nawet chorujesz już od kilku lat i potrzebujesz odmiany w swoim żywieniu zapraszamy do skorzystania z naszej diety Low Carb bazującej na produktach o niskim indeksie glikemicznym i wysokobiałkowych.